در شبکه‌های هوشمند، سیستم‌های SCADA و EMS به منظور بالا بردن قابلیت اطمینان و تأمین انرژی با کمترین و کوتاه‌ترین قطعی، جلوگیری از اتلاف انرژی و همچنین مدیریت بار و مصرف انرژی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. لایه‌های سیستمSCADA : تجهیزات سطح فیلد: این تجهیزات عوامل تولید داده‌های قابل استفاده برای سیستم اسکادا خواهند بود. از جمله ترانسدیوسرهای ولتاژ و جریان، کلیدهای قدرت قابل کنترل، رله‌ها و … پایانه‌های راه دور (RTU) و کنترل کننده‌های قابل برنامه ریزی (PLC) داده را از سطح فیلد جمع آوری و پس از پردازش اولیه آن‌ها و تبدیل به داده‌های قابل خواندن برای مرکز از طریق پروتکل‌های ارتباطی و سیستم‌های مخابراتی موجود به مرکز کنترل ارسال می‌کنند. سیستم‌های مخابراتی: اطلاعات جمع‌آوری شده زمان واقعی (real time) را از پایانه‌های راه دور دریافت و برای مراکز کنترل ارسال می‌کنند. این تجهیزات در سطوح پایین‌تر شامل سوییچ‌ها و روترها و در سطوح بالاتر، شامل فیبر نوری، Power Line Carrier (PLC)ها و یا امواج رادیویی می‌شوند. مرکز کنترل و مانیتورینگ: اطلاعات ارسال شده توسط پایانه‌های راه دور را دریافت و ضمن ثبت و ضبط وقایع، آلارم‌ها و رخدادهای مهم را در صفحات HMI و ویدئو وال‌ها نمایش می‌دهد و این امکان را برای اپراتور و بهره‌بردار فراهم می‌کند که با بررسی اطلاعات به‌روز، در صورت وقوع خرابی و یا حادثه، بهترین تصمیم و عملکرد را داشته باشد. تجهیزات مرکز کنترل شامل سرورهای دریافت اطلاعات (Front-end سرورها)، سرورهای پردازش اطلاعات (سرورهای SCADA)، سرورهای ذخیره و آرشیو اطلاعات و همچنین سیستم مانیتورینگ (Video wall) هستند. سیستم EMS/WAMS ابزاری برای تحلیل و مطالعه شبکه قدرت حوزه EMS شامل ابزارهایی برای مطالعه، تحلیل و بهره‌برداری بهینه از شبکه تولید و انتقال مانند تخصیص واحد (Unit Commitment)، برنامه‌ریزی و هماهنگی واحدهای آبی و حرارتی، کنترل خودکار تولید(AGC)، تخمین حالت، پخش بار، پخش بار بهینه، تحلیل با قیود شبکه، مطالعات آفلاین، مطالعات حالت گذرا، شبیه ساز آموزش اپراتور، پیش بینی بار و… است. حوزه WAMS نیز پایش لحظه‌ای مقادیر فازوری شبکه را مقدور می‌سازد که به منزله ابزاری قدرتمند برای مطالعه پدیده‌های دینامیک و افزایش امنیت بهره برداری از شبکه برق کشور است. این سیستم شامل بخش‌های اصلی VSM، POM، PAM، PDM و LTM است.